Sam Derdeyn De laatste jaren kwam Kingfisher Airlines voornamelijk positief in het nieuws, maar dat is de laatste maanden wel anders. De Indiase luchtvaartmaatschappij worstelt met torenhoge schulden, een put die zelfs de steenrijke en flamboyante eigenaar Vijay Mallya – eigenaar van de succesvolle United Breweries-brouwerij en enkele andere grote bedrijven – niet kan oplossen. De situatie van het kersverse Oneworld-lid lijkt uitzichtloos, tenzij er snel enkele grote investeringen komen.
Op haar hoogtepunt enkele jaren na de oprichting in 2005 had Kingfisher een erg uitgebreid binnenlands netwerk (de Indiase regering laat luchtvaartmaatschappijen pas na 3 jaar toe om internationale vluchten uit te voeren, nvdr). De luchtvaartmaatschappij had een vloot van 60 Airbussen en ATR’s opgebouwd en had nog bijna 150 toestellen in bestelling, toen ze in 2008 bijna 28% van de binnenlandse markt in handen had. De ‘nationale trots’ Air India moest zich met slechts 16,3% tevreden stellen.
Maar 2008 bleek uiteindelijk de top te zijn, waarna het weer bergaf ging. In november van dat jaar beslist topman Mallya om de plannen voor regionale en langeafstandsvluchten in de koelkast te stoppen door de slechte marktomstandigheden. Hoe slecht ze waren, werd al snel duidelijk: terwijl de voorbije jaren steeds meer dan 10% groei werd gerealiseerd in passagiersaantallen, viel dat cijfer sterk terug. Door de hogere brandstofkosten en bijgevolg duurdere tickets, was er zelfs een reductie van 5%.
De overinvesteringen keerden als een boemerang in het gezicht van Kingfisher terug. In het fiscale jaar dat op 31 maart 2011 afgesloten werd, noteerde de luchtvaartmaatschappij een verlies van 10,3 miljard roepies (172 miljoen euro). Het jaar voordien was dat zelfs 16,5 miljard roepies (246 miljoen euro), op zich dus een verbetering. Sindsdien gaat het echter weer bergaf met de maatschappij, in het meest recente tweede kwartaal werd het totale verlies verdubbeld t.o.v. vorig jaar (nu 72 miljoen euro).
Het is nog maar de vraag of Kingfisher de tijd zal hebben om haar plan om zich vanaf volgende maand niet langer te concentreren op de lowcostmarkt, maar wel op de premium passagiers – met grotere winstmarge – te kunnen uitvoeren. Eerder deze maand suggereerde de Indiase regulator voor civiele luchtvaart het opdoeken van Kingfisher omdat de veiligheid in het gedrang zou komen. Een derde van de vloot staat momenteel immers aan de grond en wordt gebruikt voor wisselstukken.
© Olivier G – airliners.net
Daarenboven verwijderde vliegtuigconstructeur ATR vorige week eenzijdig een 38 exemplaren tellende bestelling van Kingfisher uit haar orderboek en omschreef ze de maatschappij als een “onbetrouwbare klant”. Volgens bronnen wil Kingfisher nu geld ophalen door een zogenaamde “sale and lease back” van haar toestellen, maar dat is op zich – zonder een grotere investering – niet zinvol als we de stijgende olieprijzen, belastingen op brandstof en lagere winstmarges bekijken.
Het is volgens consultingbureau King & Spalding uit Londen duidelijk dat er meer nodig is dan een financiële constructie als “sale and lease back” om de maatschappij te redden. De laatste schuldherschikking leidde tot een totale schuld van 935 miljoen euro verdeeld over een consortium van 13 banken onder leiding van de State Bank of India en ook de leveranciers en het personeel zijn schuldeisers. Volgens analisten heeft Kingfisher dringend 250 miljoen dollar nodig om te overleven.
Als het al een troost mag zijn voor Mallya, hij is tenminste niet alleen in die penibele situatie. Ook andere privé-luchtvaartmaatschappijen in India – waaronder ook Jet Airways en SpiceJet – kampen met problemen. Enkel IndiGo lijkt voorlopig vrijgesteld van financiële zorgen. De anderen hebben allemaal te lijden onder de zwakke koers van de Indiase roepie, die de stijgende kost van brandstof (in dollar) enkel maar verergerd. Daarenboven verpest Air India de markt met gesubsidieerde tickets.
Het blijft paradoxaal dat Indiase luchtvaartmaatschappijen in een land met één van de snelst groeiende markten en een middenklasse die jaarlijks 17 procent meer verdient, gezamenlijk 2,5 miljard dollar (1,9 miljard euro) zullen verliezen in het boekjaar dat eindigt op 31 maart. Een voorstel om buitenlandse investeerders toe te laten tot 49% eigenaar te laten worden van Indiase bedrijven zou eventueel kunnen helpen, maar het blijft de vraag of die nog willen investeren in zulke verlieslatende bedrijven.
Ik heb er sterk mijn twijfels bij of die onveiligheid volgens de Indische regulator wel echt onveilig is. Volgens mij is het eerder een trucje waarmee ze proberen Air India uit het slop te trekken. Zou het buitenland eigenlijk Air India niet kunnen boycotten? Bv. de EU vanwege oneerlijke concurrentie ofzo?
Dat kan niet, omdat Air India niet gebaseerd is in Europa maar in India. Normaal kan Europa voor oneerlijke concurrentie alleen maar boetes opleggen indien er binnen Europa zelf ook sprake zou zijn concurrentievervalsing, wat tot nog toe niet het geval is.
Weet ik wel 😉 maar kunnen ze niet bijvoorbeeld zeggen dat ze bang zijn dat AI gevaarlijk is omdat ze al lang in de problemen zitten xp?
Dat zou Europa meer schade toebrengen dan dat ze er voordeel uithalen. India kan Europa veel harder raken dan Europa India kan raken, ten minste als Europa haar eigen regeltjes blijft volgen. India trekt zich daar allemaal niets van aan en kan serieus ‘uit zijn krammen schieten’ als je ze kwaad maakt. En als je aan AI raakt, dan raak je aan heel India. Je zou het niet zeggen, maar Air India is een echt symbool voor de Indische staat en wie daar aan raakt, raakt aan India.
Een concreet voorbeeld, ik ben er vrij zeker van dat Duitsland nooit zou toestaan dat Europa zich tegen Air India keert. Ondanks het afgesprongen lidmaatschap van AI in Star Alliance, blijven LH en AI grote partners. LH is enorm sterk in India en dat hebben ze mede te danken aan AI (dat is de manier om op een goed blaadje te staan bij de Indische staat). LH is nu al zwaar geraakt door India omdat ze hun A380’s niet binnenlaten. Die beslissing hing af van het lidmaatschap van AI in Star. Kort na de beslissing om AI te weren liet India weten dat ze LH niet zouden toestaan om met de A380 naar India te vliegen.